چرا چین به بازار کربن پیوست؟

اخبار مالی به نقل از تولید سبز– چین در سال ۲۰۲۱ و با مهار ویروس کرونا موفق شد با تولید ناخالص داخلی ۲۹.۴ تریلیون دلار بر اساس برابری قدرت خرید   ppp نرخ رشد ۸.۱ درصدی را ثبت کند. اما این دستاورد به بهای قرار گرفتن در صدر تولید کنندگان آلودگی زیست محیطی تمام شده و تاثیرات زیانبار بسیاری بر محیط زیست برجای گذاشته است. این کشور هم اکنون ۲۸ درصد کل گازهای گلخانه ای جهان راتولید می کند و با توجه به جمعیت ۱.۴ میلیارد نفری خود، نرخ سرانه تولید جهانی گازهای گلخانه ای را به میزان ۷.۱ درصد به خود اختصاص داده است. ایجاد آلودگی برای کسب نرخ رشد اقتصادی لازم برای توسعه این کشور تاثیرات بسیاری بر محیط زیست و سلامت مردم از خود برجای گذاشته است.

 از دیگر سو ایجاد بازار کربن ETS که می رود تا به بازاری چندیدن برابری بازار نفت مبدل شود( در سال ۲۰۲۰- ۲۰۲۱ طرح های قیمت گذاری کربن ۵۶.۸ میلیارد دلار درآمد برای دولت ها ایجاد کرد) همراه را وضع مالیات بر کربن(مالیات سبز) باعث شده اند تا مقام های چینی به فکر ایجاد بازارکربن و مدیریت کاهش گازهای گلخانه ای در این کشور باشند. (هم اکنون اتحادیه اروپا قیمت انتشار یک تن کربن را ۶۰ دلار قرارداده است اما د رنشست گلاسکو عنوان شد که این نرخ برای تحقق هدف کاهش گرمای زمین کافی نیست و از این رو پیش بینی می شود تا سال ۲۰۳۰ قیمت تولید یک تن کربن تا ۱۰۰ یورو افزایش پیدا کند)

از همین رو  وزارت محیط زیست چین روز سه شنبه ۱۴ دی (۵ ژانویه)  ۲۰۲۱ روش مدیریت تجارت انتشار کربن را اعلام و طرح تخصیص سهمیه و فهرستی از واحدهای اصلی انتشار دهنده را منتشر کرد. این کار به معنی شروع رسمی اولین دوره اجرای قرارداد بازار کربن در این کشور از اول ژانویه ۲۰۲۱ است و طبق آن ۲۲۲۵ شرکت تولید برق در فهرست سهمیه انتشار کربن قرار گرفتند.

بر اساس اعلام صورت گرفته میزان انتشاردی اکسید کربن شرکتهایی که در فهرست اخیر دولت چین قرار گرفته اند به ۲۶ هزار تن در سال میرسد.

در باره اهداف پکن در رابطه با ایجاد بازار انتشار کربن، روز دوشنبه ۲۶ مارس ۲۰۲۲ در جریان برپایی دومین نشست سران توسعه با کربن سبز که با شرکت ۳۰۰ نماینده از سوی دولت چین، موسسات، نهادهای مالی و غیره در شهر شانگهای برگزار شد، شیه جن هوا، نماینده ویژه امور تغییرات اقلیمی و معاون رییس پیشین کمیته ملی توسعه و اصلاحات این کشور در سخنرانی خود گفت: راه اندازی رسمی بازار کربن ملی (سیستم داد و ستد انتشار کربن) در سراسر کشور برای تعمیق اصلاحات ساختاری جانب عرضه مفید است و برای کمک به توسعه صنایع با کربن پایین و ایجاد نیروی محرکه جدید برای توسعه اقتصاد یاری کننده است. همچنین به تحقق اهداف چین در مقابله با تغییرات اقلیمی و توسعه با کربن پایین و تحقق توسعه با کیفیت بالاتر کمک می کند. این کار برای ایجاد چهره کشوری مسوول و کمک به ساخت جامعه جهانی با سرنوشت مشترک بین انسانها مفید خواهد بود.

در ارتباط با بازار کربن در چین فاتح بیرول، رئیس آژانس بین‎المللی انرژی روز دوشنبه ۱۹ آذر در “غرفه چین” در کنفرانس آب و هوایی کاتوویتس لهستان گفته بود که پس از راه‌اندازی بازار معاملات کربن چین، این بازار به بزرگ‌ترین بازار کربن در جهان تبدیل شده و الگویی برای دیگر کشورهای در حال توسعه جهان خواهد بود. در سال گذشته، حدود ۵۰ درصد ظرفیت‌ افزوده تولید برق با استفاده از انرژی بازیافت پذیر در چین انجام شد. علاوه بر این، چین سال گذشته ۵۰ درصد خودروهای برقی جهان را تولید کرد. این کشور همچنین در ترویج اتوبوس برقی در جهان بسیار تلاش کرده است؛ شیه جنگ هوا، نماینده ویژه چین در امور تغییرات اقلیمی نیز در همین نشست گفت: تغییرات اقلیمی چالش جدی و مشترک بشر است. مقابله فعال با این مساله و پیشبرد توسعه کم‎کربن به تفاهم گسترده و روند بزرگ جهانی تبدیل شده است. معاملات کربن در کاهش انتشار آلاینده و کنترل انتشار گازهای گلخانه‎ای مؤثر بوده و به پیشرفت فنی و ترفیع ساختار صنعتی یاری خواهد کرد.

گفتنی است چین به سرعت در حال ایجاد زیرساخت های لازم برای انتقال به توسعه سبز است. این کشورچین به عنوان بزرگ ترین تولید کننده و مصرف کننده انرژی جهان، به سرعت در حال کاهش مصرف انرژی های فسیلی و الاینده خود است و این کار را بهره وری بالاتر انرژی از جریان گذار و انتقال این کشور به سوی یک اقتصاد سبز (سازگار با محیط زیست) مدرن پشتیبانی می کند.

چین از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ میلادی کاهشی ۲۸.۷ درصدی را در مصرف انرزی های کربنی پشت سر گذاشته است که یکی از سریع ترین کاهش ها در سطح جهان محسوب می شود.

این کشور از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ میلادی به طور متوسط شاهد رشد سالانه ۵.۷ درصدی در اقتصاد خود بوده اما رشد مصرف انرژی این کشور صرفا در هر سال ۲.۸ درصد ثبت شده است. مصرف انرژی صرفه جویی شده در چین در این بازه زمانی معادل حدودا نیمی از کل انرژی صرفه جویی شده در سطح جهان برآورد شده است.

همچنین بر اساس اهداف تعریف شده در چین، در مسیر کاهش  انتشار گازهای گلخانه ای قبل از سال ۲۰۳۰ و محقق ساختن خنثی سازی کربن تا قبل از سال ۲۰۶۰، به روند ایجاد تحول و تبدیل شدن به یک ساختار مصرف کننده انرژی پاک و کم کربن سرعت بخشیده است.

وابستگی چین به زغال سنگ نیز در حال کاهش بوده است به ترتیبی که شدت مصرف انرژی چین در سال ۲۰۲۰ میلادی کمتر از ۵ میلیارد تن زغال سنگ استاندارد حفظ شد و سهم مصرف زغال این کشور از ۷۲.۴ درصد در سال ۲۰۰۵ به ۵۶.۸ درصد در سال ۲۰۲۰ رسید که ادامه خواهد داشت.

چین در طول بازه زمانی ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ میلادی، بیش از ۴۵ میلیون کیلووات از ظرفیت تولید منسوخ شده برق و زغال سنگ خود را حذف کرده است. انرژی غیر فسیلی در چین به سرعت در حال توسعه است.

در سال ۲۰۲۰ میلادی سهم انرژی های غیر فسیلی از کل مصرف انرژی چین معادل ۱۵.۹ درصد برآورد می شد و در مقایسه با آمار سال ۲۰۰۵، رشد  ۸.۵  درصدی داشته است. هم اکنون ظرفیت نصب شده تولید انرژی غیر فسیلی در چین به ۹۸۰ کیلووات رسیده که معادل ۴۴.۷ درصد از کل ظرفیت انرژی نصب شده در این کشور بوده است. از طرف دیگر، برق تولید شده توسط انرژی های غیر فسیلی معادل ۲.۶ تریلیون کیلووات تعریف شد که معادل بیش از یک سوم کل مصرف برق این کشور بود.

مقام های دولت چین در تازه ترین اقدام های خود دستور العملی در ارتباط با توسعه سبز در مناطق روستایی و شهری صادر و اهدافی را مربوط به تاسیس سازوکارهای نهادی و سیستم های راهبردی تا سال ۲۰۲۵ میلادی را تعریف کرده اند نکته این که بر اساس طرح پیش بینی شده،  توسعه سبز به شکلی جامع مناطق روستایی و شهری چین را تا سال ۲۰۳۵ میلادی به صورت کامل پوشش خواهد داد.

چین پیشرفت های قابل توجهی نیز در بخش حمل و نقل انجام داده است . تا پایان سال ۲۰۲۰ میلادی ۸۷ شهر در سرزمین اصلی چین به برنامه ملی ارتقاء حمل و نقل عمومی ملحق شدند و ۴۳ شهر شبکه های حمل و نقل ریلی شهری را راه اندازی کرده اند. تعداد سفرهای انجام شده توسط وسایل نقلیه عمومی در سطح شهر چین در بازه زمانی ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ میلادی بیش از ۴۲۷ میلیارد سفر رسیده است.